شیر شات آف چیست و کاربرد آن
شیر شات آف از جمله پرکاربردترین اجزا در سامانههای هیدرولیک به شمار میروند. وظیفه آنها بازکردن یا مسدود نمودن کامل مسیر جریان سیال است. درواقع این شیرها بهصورت ON یا OFF عمل میکنند و برای کنترل میزان دبی یا فشار سیال در حالت نیمه باز طراحی نشدهاند. شیر Dropsa shut off که برای سیستمهای روانکاری طراحی شده است، یک نوع خاص از شیر برقی (Solenoid valve) محسوب میشود. نحوه عملکرد آن بهگونهای است که در حالت عادی، مسیر عبور سیال مسدود است و به محض اعمال برق به بوبین، مسیر عبور جریان سیال باز میشود. بوبین این نوع شیر با برق 24 ولت DC تغذیه میشود. شکل 1، نمایی کلی از شیر مذکور و اجزای آن را نشان میدهد.
شکل 1: نمایی کلی از شیر dropsa shut off
مراحل تعمیر شیر Dropsa shut off
نخستین گام در فرآیند تعمیرات، دمونتاژ کلیه اجزا و شستشوی آنها است. شکل 2، نمایی از قطعات دمونتاژشده و نحوه استقرار آنها در ساختمان شیر را نشان میدهد. در مرحله بعد باید از صحت عملکرد بوبین و مغزی آن اطمینان حاصل شود. بنابراین پس از روانسازی مغزی با استفاده از روغن ترمز، بررسی رفتار بوبین با اعمال برق 24 ولت در دستور کار قرار میگیرد. از جمله مهمترین اقدامات در زمینه قطعات مکانیکی میتوان به مواردی مانند تعویض ساچمه آببندی، تعویض قطعات مصرفی مثل اورینگها و پاکسازی کامل فیلتر اشاره کرد.
شکل 2: نمای دمونتاژشده اجزای شیر و نحوه استقرار آنها
از عیوب متداول دیگر که امکان مشاهده آن در ساختار این نوع ولو وجود دارد، خوردگی و تخریب نشیمنگاه ساچمه در بلوک اصلی است. در چنین شرایطی، ساچمه قابلیت مسدودکردن کامل مسیر جریان سیال را ندارد و عملکرد شیر با نشتی سیال همراه میشود. بنابراین در این حالت با استفاده از ابزاری که قابلیت دسترسی به ناحیه تخریبشده از بلوک را دارد، سنبادهزنی نشیمنگاه ساچمه در دستور کار قرار میگیرد. شکل 3، نمایی از تخریب بلوک و ابزار سنبادهزنی آن را نشان میدهد.
شکل 3: (الف) تخریب نشیمنگاه ساچمه (ب) ابزار مناسب برای سنبادهزنی محل آسیبدیده
آزمون عملکرد شیر هیدرولیکی Dropsa shut off
پس از اطمینان از صحت مونتاژ قطعات و محکمبودن اتصالات، عملکرد شیر شاتآف بر روی استند بررسی میشود. به این منظور، ورودی ولو به پورت P متصل میگردد. این ولو قابلیت تحمل بیشینه فشار 400 بار را دارد. بنابراین بهصورت گام به گام و از فشار 20 بار، عملکرد ولو ارزیابی میشود. هنگامیکه جریان برق به بوبین متصل نباشد، مسیر عبور روغن مسدود است و جریانی مشاهده نمیشود. به محض اتصال برق 24 ولت، حرکت مغزی بوبین ساچمه را از نشیمنگاه خود خارج میکند و جریان سیال در خروجی ولو مشاهده میشود. در صورت سلامت قطعات مختلف مانند ساچمه، نشیمنگاه آن و بوبین، عملکرد شیر بدون مشکل خواهد بود. برای اطمینان از صحت فرآیند تعمیرات، عملکرد ولو در فشارهای کاری مختلف مثلا 50 و 100 بار بررسی میشود. لازم به ذکر است که شرکت سازنده، حداقل ویسکوزیته روغن برای استفاده در این شیر را 15 سانتیاستوکس اعلام کرده است.
