صنعت چیست؟
در زندگی روزمره، برخی واژه‌ها همیشه مورد استفاده‌اند، در حالی‌که شاید با حدود و کاربرد دقیق آن آشنا نیستیم. «صنعت» واژه‌ی گسترده‌ای است که امروزه بسیاری از مشاغل را دربرمی‌گیرد. در این پست شرکت «پایا هیدرولیک جم» را به عنوان نمونه‌ی یک شرکت صنعتی بررسی می‌کنیم.
شرکت پایا هیدرولیک جم با بیش از ده سال تجربه‌ی موفق در زمینه تعمیر پمپ هیدرولیک و دیگر شیرالات صنعتی آماده خدمت رسانی به شما می‌باشد.
| در این مطلب می‌خوانید: معنای صنعت دسته‌بندی صنعت چه رابطه‌ای بین صنعت و بازار وجود دارد سخن پایانی |
معنای صنعت
صنعت در زبان عربی برگرفته از «صنع» به معنای ساختن یا آفریدن است. در زبان انگلیسی معادل آن واژه‌ی Industry به معنای ساختن، بازرگانی یا ترکیب مواد است. پس در هر دو زبان صنعت هم‌راستای «تولید» معنا می‌گیرد. اما این واژه امروزه کاربرد دیگری هم دارد. زمانی که می‌گوییم «صنعت ماشین‌سازی» به شرکت/برند خاصی اشاره نکرده‌ایم. پس کلیه‌ی شرکت‌ها/برندهایی را که در کار تولید خودرو یا ابزار هستند، با هم جمع بسته‌ایم. از این منظر، مایکل پورتر- محقق حوزه‌ی صنعت- واژه‌ی «رقبا» را جایگزین «شرکت‌ها» کرده است. با این وجود می‌توان گفت، مجموع رقبایی که در تولید یک محصول مشترک هستند، تشکیل دهنده‌ی یک صنعت به خصوص هستند.
انواع دسته‌بندی صنعت
دسته بندی صنعتی:
صنعت شاخه‌های گوناگونی دارد، اما به آن فعالیت‌هایی که به طور کلاسیک «صنعتی» نامیده می‌شوند، در چهار دسته قرار می‌گیرند.
- □ صنعت استخراجی: عناصر و مواد از منابع استخراج می‌شوند، مانند استخراج سنگ‌آهن.
- □ صنعت شکل‌دهی: تغییر شکل دادن خاصیت فیزیکی مواد، مانند شکل‌دهی فلزات.
- □ صنعت تحلیلی: تجزیه کردن عناصر مواد، مانند استخراج و پالایش نفت.
- □ صنعت ترکیبی: ترکیب کردن عناصر و مواد، مانند ساخت ماشین‌آلات.
برای مثال: شرکت «پایا هیدرولیک جم» به عنوان یک شرکت هیدرولیکی در «صنعت ترکیبی» فعالیت می‌کند. قرار دادن سازه‌هایی در کنار یکدیگر برای ساخت شیرآلات، پمپ و… یک عملیات ترکیبی است.
دسته بندی اقتصادی: مدل سه بخشی
تقسیم‌بندی دیگری نیز در تولید وجود دارد که بیش از آن که صنعتی باشد، اقتصادی است. یعنی مشخص می‌کند تولیدات در کدام دسته‌ی اقتصادی می‌گنجند. به این دسته‌بندی‌ها سکتور اقتصادی می‌گویند. این تقسیم «مدل سه‌بخشی» نام دارد. بر اساس این تقسیم‌بندی فعالیت‌های اقتصادی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- دسته/ سکتور اول- مواد خام: مرتبط با تامین مواد اولیه از منابع طبیعی است.
- دسته/ سکتور دوم- ساخت: مرتبط با ساخت محصولات است.
- دسته/ سکتور سوم- خدمات: مرتبط با کارهای خدماتی نظیر آموزش است.
برای مثال تولید ابزارآلات هیدرولیکی و کلیه‌ی تولیداتی که مرتبط با ساخت ابزارآلات و ماشین‌ها هستند، در سکتور دوم جای می‌گیرند.
چه رابطه‌ای بین صنعت و بازار وجود دارد؟
باید بین این دو واژه تمایز قائل شد، در حالی‌که بسیاری این دو را به جای هم استفاده می‌کنند. «بازار محصول» با «صنعت محصول» متفاوت است. وقتی ما می‌گوییم «صنعت ماشین» منظور تولید ماشین‌آلات و ساخت آن است. خط تولید و تعمیر شیرآلات، «صنعت» محصول را شکل می‌دهند و خریداران شیرآلات و متقاضیان تعمیر، «بازار» محصول را. در صنعت توجه بر صنعتگر و سازنده است. در حالی که بازار به مصرف‌کننده و مشتری اشاره دارد. این رابطه‌ای است که بر اساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
سخن پایانی
پس از انقلاب صنعتی و صنعتی شدن جوامع، ساز و کار زندگی بشر تغییر کرد. اما این تغییرات متوقف نشده است، انقلاب بعدی نیز رخ داده و همچنان ادامه دارد: انقلاب الکترونیک. با این وجود ممکن است تعریف ما از صنعت هنوز گنگ باشد. مثلا ممکن است یک معلم نداند که او هم در چرخه‌ی صنعت نقش دارد یا کجای نظام اقتصادی قرار می‌گیرد و… اما همان‌قدر که یک شرکت تولید و تعمیر شیرآلات در صنعت نقش دارد، یک معلم هم واجد نقش است.
